Πνευματικοί γονείς
Κάθε οικογένεια που βαπτίζει ένα παιδί προσδοκά ότι οι νονοί του δεν θα είναι απλά οι άνθρωποι που θα συμμετέχουν σε μια τελετή αλλά οι άνθρωποι που θα προσφέρουν πνευματική καθοδήγηση, οι αναπτύξουν μια ιδιαίτερη σχέση μαζί του και θ’ αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του.
Μπορεί ο νονός η νονά να είναι ένα συγγενικό πρόσωπο ή ένας πολύ καλός φίλος. Στην Ελλάδα συνηθίζεται το πρωτότοκο παιδί να βαφτίζεται από τον άνθρωπο που πάντρεψε το ζευγάρι – γονείς παιδιού γιατί έτσι “λύνονται τα χέρια του”.
Οι γονείς που επιλέγουν κοντινούς συγγενείς για νονούς πιστεύουν ότι αυτός είναι ένας τρόπος να διασφαλίσουν τη συνεχή παρουσία τους στη ζωή του παιδιού καθώς οι φίλοι – όσο καλοί και αν είναι- μπορεί να απομακρυνθούν από κοντά του.
Από τη άλλη πλευρά αυτοί που τελικά επιλέγουν αγαπημένα τους φιλικά πρόσωπα πιστεύουν ότι οι συγγενείς έχουν ήδη ένα ν ενεργό ρόλο στη ζωή του παιδιού και δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν απόλυτα ως νονοί.
Στο παρελθόν – όπου οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες ήταν δυσχερείς – επιλέγονταν νονοί με μια σχετική οικονομική άνεση για να μπορέσουν να προσφέρουν υλικά αγαθά στο παιδί αλλά και να το βοηθήσουν οικονομικά στο μέλλον, εάν προέκυπτε τέτοια ανάγκη.
Η εκκλησία παρόλα αυτά τονίζει ότι οι νονοί πρέπει να διαθέτουν, πνευματικό πλούτο για να μπορέσουν να δώσουν στο παιδί τις ηθικές αξίες που θα χρειαστεί στη ζωή του.
Η σωστή επιλογή
Οι γονείς πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά την σχέση τους με φίλους και συγγενείς και να επιλέξουν αυτόν που θα μπορέσει να είναι σε επαφή με το παιδί σε μακροπρόθεσμη βάση. Επειδή τα πράγματα και οι καταστάσεις είναι ευμετάβλητες, οι οικογενειακή δυναμική συνεχώς αλλάζει, άνθρωποι απομακρύνονται άνευ λόγου από κοντά μας, θα πρέπει η επιλογή των νονών να είναι όσο το δυνατό καλύτερη. Θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κάποιες σημαντικές παράμετροι όπως εάν οι νονοί είναι παντρεμένοι ή εργένηδες, αν έχουν ή όχι δικά τους παιδιά, αν μένουν κοντά η μακριά… Όλα αυτά δίνουν μια εικόνα για το αν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους ως νονοί. Επίσης και κάποια αλλά χαρακτηριστικά όπως εάν είναι υπομονετικοί, πράοι, θετικοί άνθρωποι μπορούν να δείξουν και τη μελλοντική τους σχέση με το παιδί.
Το πιο σημαντικό είναι να γίνει μια ιεράρχηση των προτεραιοτήτων καθώς οι νονοί επιλέγονται για μια ζωή και είναι μια επιλογή που δεν μπορεί ν αλλάξει στην πορεία.
Τα καθήκοντα των νονών
Η επιλογή κάποιου ως αναδόχου είναι ένδειξη της απεριόριστης εμπιστοσύνης που του δείχνουν οι γονείς. Η απόφαση αυτή “κουβαλάει” ένα μεγάλο φορτίο καθώς ο ανάδοχος καλείται να γίνει ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του παιδιού που θα προσφέρει δια βίου πνευματική καθοδήγηση. Οι ανάδοχοι έχουν έναν ειδικό ρόλο όχι μόνο για το μυστήριο της βάπτισης αλλά και για όλη του τη ζωή. Όσον αφορά τώρα στο πρακτικό κομμάτι του μυστηρίου, οι νονοί καλούνται ν αγοράσουν τα απαραίτητα για τη βάφτιση τα οποία είναι: 1) η λαμπάδα (και ενδεχομένως ο στολισμός της), 2) ένα μπουκάλι αγνό ελαιόλαδο, 3) δυο μικρές πετσέτες, μια μεγάλη και ένα σεντονάκι (λαδόπανα), 4) ένα σαπούνι, 5)τα μαρτυρικά, 6) τα βαφτιστικά ρούχα και παπούτσια και τέλος ο βαφτιστικός σταυρός.
Το έθιμο απαιτεί 3 μέρες μετά το μυστήριο ο νονός, η νονά να κάνει το πρώτο μπάνιο του μωρού (ξελάδωμα). Επίσης θα πρέπει να συνοδεύσει το παιδί στην εκκλησία για να μεταλάβει, για τρεις συνεχόμενες Κυριακές με τα τη βάπτιση. Τις δυο Κυριακές πρέπει να έχουν μαζί τους τη λαμπάδα στολισμένη ενώ την τρίτη Κυριακή θα πρέπει να την αφήσουν εκεί να καεί.
Γονείς και νονοί
Παρόλο που οι γονείς επιλέγουν πολύ προσεκτικά τους αναδόχους του παιδιού τους, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ότι πολλές φορές ο σύγχρονός τρόπος ζωής και οι καθημερινές υποχρεώσεις ¨σαμποτάρουν” την σχέση νονού/ νονάς και παιδιού. Για αυτό θα πρέπει να φροντίσουν να καλλιεργήσουν την μοναδικότητα της σχέσης αυτής με κάποιες απλές κινήσεις όπως να προσκαλούν τους νονούς στα πάρτι γενεθλίων ή στις σχολικές εκδηλώσεις του παιδιού, να τους προσκαλούν συχνά στο μεσημεριανό γεύμα της Κυριακής, να ενθαρρύνουν το παιδί να γράφει ευχετήριες κάρτες στη γιορτή τους και γενικά να βοηθήσουν τη σχέση αυτή να εδραιωθεί και να ανθίσει…